Yerköy ilçemizde, tarım işçilerinin çocuklarının Ağız ve diş sağlığı taramaları yapıldı.
Yozgat Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Kırıkkale Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Tedavi Ana Bilim Dalı Yerköy ilçemize gelen mevsimlik işçilerin çocuklarına Ağız ve Diş sağlığı taraması yaptılar.
Kırıkkale Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Tedavi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çoruh Türksel Dülgergil, 2-3 yıldır Yozgat Halk Sağlığı müdürlüğü ile ortak yürütülen programın bir parçası olduğunu ve bu uygulamanın Türkiye’de ilk olduğunu söyledi.
Tarım İşçilerinin 3 milyonu bulan bir nüfus olduğunu ifade eden Prof. Dr. Dülgergil, Yozgat’a gelen tarım işçilerinin 3-15 yaş arası çocuklar arasında ağız ve diş sağlığı taraması yapıldığını belirtti.
Prof. Dr. Dülgergil, “Özellikle güneydoğu ve doğu bölgelerinden gelen vatandaşlarımızı içeriyor. Ve Türkiye’nin tarım politikasına çok ciddi bir rolleri var. Ve yalnızca Halk Sağlığı müdürlüğü olarak ta bakanlık bu işin üzerinde duruyor. Özellikle, 1 yıldan belli. Türkiye’de ilk defa burada şuanda koruyucu diş sağlığı anlamında 3-15 yaş arası çocuklar hedeflenerek bir şeyler yapıldı. Ben kısaca ne yapıldığı özetleyeceğim. Biz burada akademik bir gözle de bakıyoruz buna ama tabii Kırıkkale’ye yakın bir il olması ve Yozgat Halk Sağlığımızın bütün personeli özellikle müdürümüz olmak üzere bütün elemanlarının bu konuda daha açık fikirli olması sebebiyle burada başlatma gereği hissettik. Çocuklar muayene ediliyor. Standart bir muayene formatı değil, Dünya Sağlık Örgütünün 2013 yılında en son yayınladığı muayenen formatında çocuklar muayene ediliyor. Niye önemli, bakanlığa ham ve özgün veri veriyoruz. Yani bu çocukların, kaç tanesinde ne çürük var değil yalnızca, bu çocukların diş eti problemleri nedir ve bu çocukların Acil tedaviye ihtiyaçları varmıyla ilgili bir skorlama yapıyoruz bu önemli” dedi.
Çocukların hangi il ve ilçeden geldiklerini de gösteren bir skorlama yaptıklarını söyleyen Prof. Dr. Dülgergil, “Çocukların Yozgat’a nerden geldikleri ile ilgili skorlama yapıyoruz. Buda önemli çünkü büyük bir kısmı Şanlı Urfa, Adıyaman, Gaziantep bunun gibi değişik bölgelerden, köyleri farklı oluyor, ilçeleri farklı oluyor. Bu yapıldıktan sonra, hiçbir çürüğü yoksa çocuğun yalnızca diş fırçası veriliyor. Ayak üstü hijyen eğitiminde sonra gönderiliyor. Ama bir tane bile çürüğü varsa, süt dişi çürüğü dahi olsa mutlaka yüzde 5’lik sodyum florür diye yani vernik diye tabir ettiğimiz bakanlığından geçen yıldan itibaren 5 yaş grubu için anaokullarda başladığı programda kullandığımız aynı korucu uygulama çocuğa sürülüyor. Şimdi buraya kadar, alan çalışması anlamında hiçbir farkı yok Amerika’daki, Güney Afrika programla kıyaslandığı zaman. Bu fark bundan bir bucuk, iki yıl önce bakanlık tarafından kabul edilerek bütün halk sağlığı müdürlüklerine hazırlatılan diş mobil ünite. Diş mobil üniteleri nasıl efektif kullana biliriz diye uzun zamandan belli tartışma vardı bakanlıkta acaba engelli insanlara mı gidelim, acaba huzur evine mi gidelim diye. Bu uzun zamandan beli burada kalıpta ağız diş sağlığı konusunda yeterince hizmet alamayan şehirden uzakta olan bu çocuklara hiç olmazsa acil tedavi anlamında neler yapabilirizle ilgili bir şey denemek istedik dün itibari ile ve burada gerçektende bugün çok efektif bir şekilde cihaz kullanıldı. Havanın biraz sıcak olmasına rağmen bir kere süt dişi çekimleri yapıldı. Çünkü enfeksiyona sebep çok ileri çürükler. Çocuklarda apseye kadar varan çok ciddi enfeksiyonlara sebep oluyor. İkincisi daimi diş çürükleri meşhurdur. Daimi diş çürüklerine burada dolguda yapıldı. Daha önceden çürümüş dişlere sahip çocukların yeni dişleri yani daimi dişleri çürümesin diye koruyucu yöntemde yapıldı.”
Çocuklara farklı koruyucu uygulama yapıldığını dile getiren Prof. Dr. Dülgergil, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Bugün yaklaşık 30-35 çocuğa ciddi bir şekilde farklı koruyucu uygulamalar yapıldı. Konu şu devamlılık, biz buraya geldik, çocukları okşadık, sevdik gittik değil, bu mevsimlik işçi çadırlarının yani gezici bir köyün en az 5-6 ay burada kaldığını öğrendik. Bu önemli bir fırsat, İnşallah benzer bir uygulamayı ağustos ayı eylül ayı başı gibi tekrarlarsak biz gerçekten bir şey yapmış diye bileceğiz kendimize. Önemli olan devamlılık, şunu da öğrendik Yozgat bu anlamda değişken bir nüfusa sahip, ama hiç olmazsa 7 tane Yerköy’de büyük çadır yerleşiminde hiç olmazsa bunda değişim yüzde 5 oluyormuş buda yüz çocuktan beş tanesini önümüzdeki yıl göremiyeceğiz diğer doksan beş çocuğu göre bileceğiz. Bu doksan beş çocuğu seneye göre bilirsek ozaman önümdeki yılda bu işi rahatlıkla devam edip gerçektende çürük önleme konusunda bir şeyler yaptık diye bileceğiz” şeklinde konuştu.
Yozgat Halk Sağlığı Müdürü Dr. Mehmet Akif Karaarslan ise, “Sağlık Bakanlığımız, sağlık uygulamaları kapsamında, Koruyucu Ağız Diş Sağlığı uygulamalarının bir parçasını uygulamak üzere buradayız. Kırıkkale Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Tedavi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çoruh Türksel Dülgergil, sağ olsun bu konuda bizlere rehberlik yapıyor. Bu hafta, iki günlük bir programla yine buradalardı. Mevsimlik tarım işçileri diye tabir ettiğimiz, işçilere yerlerinde Ağız Diş Sağlığı uygulamaları ve bakım hizmetleri verilmesiyle ilgili yine yanındaki bir asistanı ile sekiz tane diş hekimliği fakültesi öğrencisi ile birlikte Hak Sağlığı müdürlüğümüze bağlı diş hekimi arkadaşlarımızla birlikte bu uygulamaları gerçekleştirdiler. Tabi kendiside, buradaki amacımız özellikle koruyucu ola bilmek, önleye bilmek yani çürük olduktan sonra tedavisi tabiî ki meşakatli zor ama öncelikle çürük olmaması için neler yapıla bilir işte florjel uygulamaları, vernik uygulamaları ve basit çürükleride zamanında dolgularla yine süt dişlerindeki çürükleri tesbit edilenleri çekerek onların enfeksiyon kapmamasını önlemek şartıyla tedavinin bir parçası olarak hizmet etmek amacımız. Buraya gelip bu şekilde katkı veren hocamıza ve ekibinede teşekkür ediyoruz. Önemli olan devamlılık. Bunlar sadece bir tespit, bir başlangıç. Sürekli olduğu zaman anlamı olacak. Biz Yozgat Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak bu uygulamalarımızı belli periyotlarda devam ettireceğiz” dedi.
Öğrenci Merve Ulu’da “Kendi aramızda gruplara ayrıldık, ben tedavi grubunda yer aldım. Hocamızın muayene yaptıklarını hangi işlem gerekiyorsa gezici mobil aracıyla, diğer diş hekimlerinin yardımıyla çocukları tedavi ettik. İnşallah uzun süreli gidecek, güzel olacak. Çocuklar çok mutlu oldular çok sevindiler.”
Mevsimlik tarım işçisi Ömer Ateş’de “Devletimiz sağ olsun, ayağımıza kadar gelip bizlerle ilgileniyorlar. Bugün çocuklarımızın dişlerini kontrol ettiler. Fırçaladılar, tamir ettiler, bakım yaptılar, dolgu yaptılar. Bu zamana kadar böyle bir şeyle karşılaşmadık. İlk defa burada yapıyorlar. Sağlıkçı arkadaşlardan Allah razı olsun, bizle ilgilendiler. Devletimize teşekkür ederiz” şeklinde konuştu.
