Trikotillomani, halk arasında “saç koparma hastalığı” olarak bilinen ve genellikle ergenlik ile yetişkinlik dönemlerinde ortaya çıkan bir zihinsel sağlık sorunu. Psikiyatrik bir bozukluk olan trikotillomani, bireylerin stres, kaygı veya yoğun duygusal baskı altında saçlarını, kaşlarını ya da kirpiklerini koparmasıyla karakterize ediliyor.
Uzmanlar, bu durumun kişinin kendini rahatlatma çabasıyla ortaya çıktığını belirtiyor. Zamanla kişinin saç köklerine ve cildine zarar verebilen bu alışkanlık, ileri seviyelerde kalıcı saç dökülmesi, cilt deformasyonları ve sindirim sistemi sorunlarına yol açabiliyor. Bazı hastalarda koparılan saçların yenilmesi sonucu ciddi sindirim tıkanıklıkları oluşabiliyor.
Trikotillomani, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile aynı psikiyatrik sınıflamada yer alsa da, önemli farklara sahip. OKB’de kişi takıntılı düşüncelerden kaçınmak için belirli davranışları tekrar ederken, trikotillomanide saç koparma eylemi doğrudan bir rahatlama sağlar.
Hastalığın nedenleri arasında genetik yatkınlık, çevresel stres faktörleri, diğer psikolojik bozukluklar ve öğrenme yoluyla gelişen davranışlar yer alıyor. Trikotillomani hastaları genellikle utanç nedeniyle doktora başvurmazken, teşhiste fiziki muayene ve gerekirse “punch biyopsisi” gibi testler uygulanabiliyor.
Tedavi Mümkün
Trikotillomani tedavisinde bilişsel davranışçı terapi, stres yönetimi eğitimleri ve gerektiğinde ilaç tedavileri etkili yöntemler arasında yer alıyor. Antidepresanlar, antipsikotikler ve aminoasit bazlı destek ürünleri ile birlikte bireysel danışmanlık ve terapi süreci, hastalığın kontrol altına alınmasına yardımcı oluyor.
Erken Müdahale Hayati
Uzmanlar, erken tanı ve tedaviyle hastalığın yönetilebilir olduğunu vurguluyor. Tedavi sürecine dahil olan bireylerde saçların tekrar çıkma olasılığı yüksek. Ancak tedavi geciktiğinde saç kökleri kalıcı hasar görebiliyor.
Sık Sorulan Sorular
Bulaşıcı mı? Hayır, genetik ve psikolojik temellidir.
Saç tekrar çıkar mı? Erken tedaviyle mümkündür.
Hastalık tekrarlanır mı? Tedavisiz bırakıldığında nüks etme riski vardır.
Trikotillomani, bireyin yaşam kalitesini düşüren ancak doğru müdahale ile kontrol altına alınabilecek bir psikolojik rahatsızlıktır. Her bireyin psikolojik sağlığı önemlidir; bu nedenle benzer belirtiler yaşayanların profesyonel destek alması tavsiye ediliyor.

