Türkiye’nin 2026-2028 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programı’nda (OVP) çalışma hayatına ilişkin dikkat çeken düzenlemeler yer aldı. Programda, “İş-yaşam uyumunun ve çalışan verimliliğinin artırılması doğrultusunda çalışma günleri ayarlaması için pilot uygulama yapılacaktır” ifadesi, haftada 4 gün mesai uygulamasının hayata geçirileceği şeklinde yorumlandı.
Kamu kurumlarında başlayacak
Planlamaya göre haftada 4 gün mesai sistemi, 2026 yılına kadar hazırlanacak ve ilk etapta belirli kamu kurumları ile kuruluşlarda denenecek. Pilot uygulamanın başarılı olması halinde sistemin hem kamuya hem de özel sektöre yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Amaç: Verimlilik ve iş-özel yaşam dengesi
Yeni düzenlemenin temel hedefi, çalışanların iş-özel yaşam dengesini koruması, iş motivasyonunun artırılması ve verimlilik kaybının önüne geçilmesi olarak belirtildi.
Dünyadan örnekler
Kısa mesai haftası modeli dünyada da giderek yaygınlaşıyor.
-
Polonya: 1 Temmuz 2025’ten itibaren haftada 4 gün 32 saat ya da 5 gün 35 saatlik çalışma modeline geçti.
-
İzlanda, Belçika, İspanya ve Japonya: Çeşitli kısa mesai modelleri denendi.
-
Almanya: 2024’te 45 şirket 4 günlük çalışma sistemine geçti.
-
İngiltere: 2023’te yapılan pilot uygulamada çalışan memnuniyeti artarken verimlilikte kayda değer bir düşüş yaşanmadı.
TES uygulaması da geliyor
Öte yandan, Resmi Gazete’de yayımlanan OVP’nin en dikkat çeken başlıklarından biri de Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) oldu. Buna göre, çalışanların maaşlarından her ay yüzde 3 oranında kesinti yapılacak ve işverenin de aynı oranda katkı sunması gerekecek. Birikimlere ayrıca yüzde 30 devlet katkısı eklenecek.
Sistemin zorunlu olacağı, çalışanların en az 10 yıl boyunca TES’te kalmadan birikimlerini kullanamayacakları belirtildi. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartıyla emekliliğe imkân tanıyacak olan TES’in, 2026 yılının ikinci çeyreğinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.