Harcama kaleminin iki ay aradan sonra tekrar yükseldiği ağustos ayında para cezaları kaleminin performansı da arttı.
Yılın tamamında 245 milyar liralık gelirin beklenildiği para cezası kaleminde kesilen ceza tutarı ağustos sonunda 1 trilyon lirayı geçti. Bunun yüzde 15.9’una denk gelen 158.8 milyar lirası tahsil edilebildi.
Harcama kanununda 55 milyar 42 milyon lira beklenen trafik para cezalarında kesilen ceza tutarı 83 milyar 99 milyon lira ile bunun yüzde 51 fazlası ceza kesildi. Bunun da yüzde 53.9’una denk gelen 44 milyar 760 milyon lirası tahsil edilebildi.
Maliye ve Hazine Bakanlığı’nın ağustos ayı bütçe rakamlarına göre, ağustos sonunda genel bütçe gelirleri 11 trilyon 167 milyar lira olarak gerçekleşti ve yıl sonu hedefine %88 oranında ulaşıldı. Ancak bu miktarın sadece %69.8’lik kısmı, yani 7 trilyon 799 milyar lira tahsil edilebildi.
Tahakkukun önemli bölümünü 8 trilyon 368 milyar lira ile vergi gelirleri oluştururken, bunun %82.1’ine karşılık gelen 6 trilyon 871 milyar lirası tahsil edildi. Vergi gelirlerinin en önemli kalemlerini 3 trilyon lira ile gelir, kâr ve sermaye kazançları üzerinden alınan vergiler, 3 trilyon 212 milyar lira ile de dahilde alınan mal ve hizmet vergileri oluşturdu.
2024 yılında bütçenin %10’u ceza olarak kesildi
Bütçenin gelir kaleminde önemli unsurlardan birisini de kesilen para cezaları oluşturdu. 2025 yılı Ocak-Ağustos döneminde devletin kestiği para cezaları geçen yılın tamamında kesilen cezanın %18 üzerinde.
2024 yılında bütçenin 8 trilyon 353 milyar liralık gelir kaleminin %10’u kadar yani 849 milyar 973 milyon liralık para cezası kesildi. Bu sene ocak-ağustos ayları arasında kesilen para cezalarının toplamı 1 trilyon 1 milyar liraya ulaştı. Bütçe kanununda yıl boyunca 245 milyar liralık para cezası öngörülüyordu. Fakat sadece 8 aylık dönemde bütçede belirlenen hedefin 4 katı kadar para cezası uygulandı.
Yılın kalan 4 aylık süresinde finansal ceza kaleminin performansı, önceki 8 aydaki gibi devam ederse yıl boyunca toplamda 1.5 trilyon liralık para cezası kesilmiş olacak. Yani belirlenen hedefin altı katı para cezası uygulanacak.
Ayrıca şimdiden geçen yılın tamamında kesilen 849 milyar liralık cezanın %18’i üzerine çıkan cezalar, yılsonunda geçen yılın %76 fazlasına ulaşmış olacak. Bir başka deyişle yılsonunda %30 olarak beklenen enflasyonun yaklaşık üç katı kadar ceza kesilmiş olacak. Şu ana kadar kesilen cezanın en önemli kısmını 602 milyar lira vergi cezaları oluşturdu. Bu dönemde 234 milyar lira idari ceza, 78 milyar lira yargı cezası kesildi.
Trafik cezası 83 milyar oldu
Bütçe kanununda 55 milyar 42 milyon lira beklenen trafik para cezalarında kesilen ceza tutarı 83 milyar 99 milyon lira ile bunun %51 fazlasına ulaştı. Ancak kesilen cezanın yarısından biraz fazlasına karşılık gelen 44 milyar 760 milyon lirası tahsil edilebildi.
■ Geçmiş yıllarda da hedefin üzerinde ceza uygulandı
Her ne kadar 2025 yılında bütçe hedefinin oldukça üzerinde para cezası uygulanmış olsa da geçmiş yıl bütçeleriyle yapılan karşılaştırmada, hedef ile gerçekleşme arasındaki farkın en az gerçekleşeceği yılın bu yıl olması bekleniyor. Örneğin 20024 yılında 100 milyar lira para cezası beklenirken, 849.9 milyar liralık ceza uygulanmış. 2023’te 63 milyar lira beklenirken, 529 milyar liralık, 2022’de ise 29 milyar lira beklenirken 454 milyar lira para cezası uygulanmış.