Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’de emeklilik sistemi köklü bir dönüşüm sürecine girdi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uzmanı Özgür Erdursun, 1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olan herkes için 65 yaş şartının kalıcı hale geldiğini açıkladı.
Erdursun, “Bugün sigortalı olan hiç kimse 65 yaşından önce emekli olamayacak” diyerek, Türkiye’nin emeklilik yaşı açısından Avrupa standartlarına ulaştığını ifade etti.
Yeni Dönem: 2008 Sonrası Sigortalılar İçin 65 Yaş Şartı
Türkiye, 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile fiilen 65 yaş sistemine geçti. Bu tarihten sonra sigortalı olanların emeklilik yaşı, prim gün sayısına bağlı olarak kademeli biçimde artırıldı. SSK (4A) çalışanları için en az 7.200 prim günü, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı (4B-4C) kapsamındakiler için ise 9.000 prim günü şartı aranıyor. SGK’nın kademeli tabloya göre 2045 yılında, primini tamamlayan bir kadın 63 yaşında, bir erkek ise 65 yaşında emekli olabilecek.
EYT Düzenlemesi ve Kademeli Emeklilik Beklentisi
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların EYT düzenlemesi sayesinde yaş şartı aranmadan emekli olmaları mümkünken, 1 Mayıs 2008 sonrasında bu imkan tamamen ortadan kalktı. Bugün, 20 yaşında sigortalı olan bir çalışan, prim gününü 2045’te tamamlayacak ve bu durumda kadınlar 63, erkekler 65 yaşında emekli olabilecek. Erdursun, “Türkiye artık erken emeklilik dönemini tamamen kapattı” dedi.
Emeklilik Yaşı Eşitlenmesine Rağmen Refah Geride Kaldı
Erdursun’un değerlendirmelerine göre, Türkiye emeklilik yaşı açısından Avrupa ile eşitlenmiş olsa da, emeklilerin yaşam kalitesi henüz aynı seviyede değildir. Avrupa’da 65 yaşında emekli olan bir kişi ortalama 20 yıl emeklilik maaşı alırken, Türkiye’de bu süre ortalama 15 yıl ile sınırlı kalıyor. Uzman, “Türkiye’de insanlar artık daha geç emekli oluyor ama daha kısa süre emekli kalıyor” ifadelerini kullandı. Düşük emekli maaşları, birçok kişiyi yeniden iş hayatına dönmeye zorlayarak “çalışan emekli” sayısının artmasına yol açtı.
Yeni Sosyal Güvenlik Politikaları Gündemde
EYT yasası dışında kalan ve 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olan çalışanlar, kademeli emeklilik beklentisi içindedir. Bu grup, kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş sınırıyla emekli olabiliyor. Ancak EYT kapsamına dahil olmadıkları için yeni bir düzenleme talep ediyorlar. Erdursun, bu grubun sosyal güvenlik politikalarının önemli gündem maddelerinden biri olacağını vurguladı.
Uzmanların Ortak Görüşü: Refah ve Yaşam Kalitesi Öne Çıkmalı
SGK uzmanları, Türkiye’nin tartışması gereken konunun emeklilik yaşı değil, emeklilik sonrası yaşam kalitesi olduğunu belirtiyor. Erdursun, “Bugün milyonlarca emekli geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmaya devam ediyor. Bu durum, sosyal devlet anlayışıyla bağdaşmıyor” değerlendirmesini yaptı.
KAYNAK : Ö.Hikmet KAYHAN
