TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ, AİHM’in Selahattin Demirtaş kararında takdirin Türk mahkemesinin olduğunu belirterek, “Demirtaş ile ilgili AİHM’in verdiği kararları Türk iç hukuku açısından yenileme sebebidir. Mahkemeler dosyaya el atmakla mükelleftir. Kararı değiştirmek veya değiştirmemek konusunda Türk mahkemelerinin takdir hakkı mutlaktır”dedi.
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, AİHM’in Selahattin Demirtaş kararını değerlendirdi.
Bozdağ, “AİHM’in statüsüne bakmakta fayda vardır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine uygun olarak AİHM kurulmuştur. Türkiye Avrupa İnsan hakları Sözleşmesine taraftır.
Türkiye AİHM’de bir üye bulundurmaktadır. AİHM, Anayasa Mahkemesi’nin olduğu gibi bir temyiz mahkemesi değildir. AİHM’in, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine taraf olan ülkelerin AİHS’ne aykırı şikayetlerini incelemekle görevlidir. Bu edenle temyiz mahkemesi gibi görev yapamaz” diye konuştu.
AİHM’İN VERDİĞİ KARARLARI TÜRK MAHKEMELERİ TARAFINDAN OTOMATİK OLARAK UYGULANAMAZ
AİHM’in verdiği kararlarını Türk mahkemeleri tarafından otomatik olarak uygulanamayacağını vurgulayan Bozdağ, “AİHM hak ihlalinin varlığına karar verir. Hak ihlali tespit ettiği zaman tazminata hükmetmişse tazminat kararı veriyor. Yargılamanın yenilenmesine de karar verebilir. Bu durumda Türk mahkemelerini yargı yetkisi ortadan kalkmaz. AİHM’in kararlarını tanımak AİHM kararlarının aynen uygulamak anlamına gelmez. Anayasa Mahkemesi’nin bireysel kararlarına karşı mahkemelerin takdir hakları mutlaksa AİHM kararlarında takdir hakları mutlaktır” diye konuştu.
Demirtaş kararında takdirin Türk mahkemelerinde olduğuna dikkat çeken Bozdağ, “AİHM, yargılamanın yenilenmesine kararı vermesi halinde mahkeme dosyaya yeniden bakmak zorundadır. Mahkeme dosyaya yeniden baktı, AİHM’in hak ihlalini inceledi, mahkeme bu konuda tamamen takdir yetkisine sahiptir. Dilerse yargılamanın yenilenmesine karar verir dilerse yargılamanın yenilenmesine karar vermez. Yargılamanın yenilenmesine karar vermesi halinde esasa ilişkin kararını değiştirmeyebilir veya değiştirebilir. Her iki halde de mahkemeler mutlak takdir yetkisine sahiptir. AİHM bir emir ve talimat mahkemesi değildir, temyiz mahkemesi değildir. Demirtaş ile ilgili AİHM’in verdiği kararları Türk iç hukuku açısından yenileme sebebidir. Mahkemeler dosyaya el atmakla mükelleftir.
Kararı değiştirmek veya değiştirmemek konusunda Türk mahkemelerinin takdir hakkı mutlaktır. Bazıları AİHM karar verdi bu karar Türk mahkemesi tarafından aynen uygulanmalıdır. Türkiye egemen bir devlettir. AİHM, Türkiye’nin egemen devlet olma hakkında saygı duymak zorundadır. Anayasa hiçbir kişi makam veya meri mahkemelere emir ve talimat veremez. Bu Anayasa Mahkemesi içinde, Meclis içinde, Hükümet içinde AİHM içinde öyledir. Sayın Cumhurbaşkanının itirazları Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine değildir. AİHM’in siyasi karar vermesine itiraz ediyor. Kendisine bağlı olmakla yükümlü olduğu sözleşmeye aykırı hareket etmesine ilişkin itirazı vardır. Biz AİHM’in adil olmasını, tarafsız olmasını istemeye hakkımız vardır. Türkiye’nin ve Türk Hükümetinin AİHM’in kararlarını eleştirmek en doğal hakkıdır. Mahkeme kararları eleştirilemeyecek kutsal metinler değildir. AİHM, gücünü tarafsız ve adil karar vermekten almaktadır. Türk halkı AİHM’in objektif olmadığı ve Avrupa ülkelerini Türkiye’nin yönelik siyasal hesaplarına yönelik kararlar verdiği kanaati oluşursa bundan AİHM zarar görür. AİHM’in objektif, adil karar vermesi gerekir, bazı Avrupa ülkelerini Türkiye’ye yönelik siyasi hesaplarına göre karar vermemesi gerekir AİHM’in adalete uygun karar vermesi gerekir.”ifadelerini kullandı.
