Nöbetçi Eczaneler
Günlük yaşamda en çok kullanılan ancak en az ilgi gösterilen uzuvlardan biri olan ayaklar, uzun süre kapalı kalan ortamlar ve yetersiz bakım nedeniyle çeşitli cilt hastalıklarına davetiye çıkarıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Dermatoloji Uzmanları, toplumda yaygın şekilde görülen dört temel ayak hastalığına dikkat çekerek hem önleyici hem de tedavi edici önerilerde bulundu.
Ayak mantarı, nasır, tırnak batması ve viral siğiller, ayaklarda en sık rastlanan cilt problemleri arasında yer alıyor. Bu rahatsızlıklar yalnızca fiziksel rahatsızlık vermekle kalmıyor, aynı zamanda kişinin sosyal yaşamını, hareket kabiliyetini ve genel yaşam konforunu da olumsuz etkiliyor.
1. Ayak Mantarı: En Yaygın Enfeksiyon Kaynağı
Ayak mantarı, tıbbi adıyla tinea pedis, ayakta en sık görülen cilt enfeksiyonudur. Genellikle ayak parmak aralarında başlayan mantar enfeksiyonu, zamanla ayak tabanına ve tırnaklara kadar yayılabilir. Nemli ve havasız ortamlarda gelişen mantarlar, ortak kullanım alanlarında – özellikle havuz, sauna, hamam, soyunma odaları ve duş kabinleri gibi mekanlarda – kolayca bulaşır.
Belirtiler:
Parmak aralarında kaşıntı ve yanma
Deride soyulma, pullanma
Kötü koku
Sık tekrarlayan döküntüler
Tedavi:
Hastalığın erken evrelerinde topikal antifungal kremler ve spreyler etkili olabilir. Ancak ilerlemiş vakalarda sistemik ilaçlar gerekebilir. Tırnaklara yayılmış mantar enfeksiyonlarında ise tedavi süreci daha uzun ve sabır gerektiricidir.
Uzman Uyarısı: “Ayaklarınızı her gün yıkayıp kurulayın, özellikle parmak araları nemli kalmamalı. Pamuklu çoraplar kullanın ve ayakkabılarınızı düzenli havalandırın.”
2. Nasır: Basınç ve Sürtünmenin Ciltteki İzleri
Nasır, ayakta yanlış ayakkabı seçimi, çıplak ayakla sert zeminlerde dolaşma ya da uzun süreli ayakta kalmaya bağlı olarak gelişen, cildin kendini koruma refleksidir. Aşırı sürtünme ve basınç, cildin belli bölgelerinde sertleşmeye ve kalınlaşmaya yol açar. Özellikle ayak tabanında, topuklarda ve parmaklarda sık görülür.
Belirtiler:
Ciltte sert, kabarık ve ağrılı bölgeler
Ayakta baskı hissi ve zamanla artan rahatsızlık
İleri evrelerde çatlak ve enfeksiyon riski
Tedavi:
Erken dönemde nemlendirici kremler, ponza taşı uygulamaları ve yumuşatıcı ayak banyoları ile kontrol altına alınabilir. Gelişmiş vakalarda dermatolojik destek, gerekirse profesyonel nasır alma işlemleri uygulanır.
Uzman Önerisi: “Nasır kendi haline bırakılmamalı. Ayakkabı seçiminde dikkatli olunmalı; dar, yüksek topuklu ya da sert tabanlı ayakkabılardan kaçınılmalıdır.”
3. Tırnak Batması: İltihap ve Ağrıya Yol Açabilir
Yanlış tırnak kesimi, dar ayakkabılar veya genetik yatkınlık nedeniyle oluşan tırnak batması, ayak sağlığı açısından oldukça ağrılı bir sorundur. Tırnak kenarının çevredeki yumuşak dokuya baskı yapması sonucunda ciltte iltihaplanma ve şişlik meydana gelir. Gelişen enfeksiyon tedavi edilmezse yayılabilir.
Belirtiler:
Tırnak kenarında kızarıklık ve şişlik
Batma hissi ve ağrı
İltihaplanma ve akıntı
Zor yürüme
Tedavi:
Tırnak batmaları artık cerrahi müdahale olmadan, özel tel sistemleri ile tedavi edilebiliyor. Bu sistem sayesinde tırnak, doğal formuna kavuşturuluyor ve tekrar batması önleniyor.
Uzman Uyarısı: “Tırnaklar düz kesilmeli, kenarları derin alınmamalı. Ayakkabı seçiminde ayak yapısına uygun ve ayak parmaklarını sıkmayan modeller tercih edilmeli.”
4. Viral Siğiller: HPV’nin Ayaktaki Yüzü
Viral siğiller, Human Papilloma Virüsü (HPV) kaynaklı olup, genellikle çıplak ayakla ortak alanlarda dolaşılması sonucu bulaşır. Ayakta çıkan siğiller, deri altında derinleşebilen ve zamanla çoğalabilen lezyonlardır. Görsel olarak rahatsız edici olmasının yanında, bastıkça ağrıya da neden olabilir.
Belirtiler:
Deride sert, karnabahar görünümlü kabartılar
Ayak tabanında ağrılı nokta
Zamanla çoğalma ve yayılma eğilimi
Ayakkabı giyerken rahatsızlık
Tedavi:
İlk evrede topikal ilaçlar kullanılabilir. Ancak siğiller kalıcı hale gelirse, kriyoterapi (dondurma yöntemi), elektrokoter (yakma yöntemi) ya da lazer tedavileri tercih edilir.
Uzman Uyarısı: “Siğilleri koparmak ya da kesmek yayılmalarına neden olur. Hijyen kurallarına dikkat edilmeli, ortak terlik ve havlu kullanımından kaçınılmalıdır.”
Ayak Sağlığını Korumak İçin Altın Kurallar
Ayaklar her gün yıkanmalı ve iyice kurulanmalı
Pamuklu çoraplar tercih edilmeli ve sık değiştirilmeli
Ayakkabılar her gün havalandırılmalı
Tırnaklar düz ve fazla derin olmadan kesilmeli
Ortak alanlarda mutlaka terlik kullanılmalı
Ayaklarda oluşan değişiklikler dikkate alınmalı ve gerekirse dermatologa başvurulmalı