Nöbetçi Eczaneler
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, şap hastalığı tehdidinin artması üzerine ülke genelinde önemli bir karar aldı.
Bakanlık, hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla 81 ildeki hayvan pazarlarının ikinci bir emre kadar kapatıldığını resmi olarak duyurdu.
Genel Müdür Ersin Diler imzasıyla “acele” koduyla tarım il müdürlüklerine gönderilen yazıda, özellikle Çorum, Balıkesir, Sivas, Bursa ve Şırnak gibi illerde şap hastalığı vaka sayılarında artış tespit edildiği belirtildi. Kurban Bayramı sürecinde hayvan hareketlerinin yoğunlaşması, şap gibi salgın hastalıkların yayılım riskini önemli ölçüde artırıyor.
Şap hastalığı görülen bölgelerde karantina uygulamaları başlatıldı ve hasta hayvanlardan alınan numuneler üzerinde genetik ve antijenik analizler yapıldı. Yapılan incelemelerde şap virüsünde genetik değişimler saptanırken, bu yeni varyantlara karşı koruyucu aşılar üretildi. Ancak tüm hayvanlara kısa sürede aşının uygulanması mümkün değil.
Açıklamada, riskli bölgelerde hayvan hareketlerinin kısıtlanmasının aşılama kadar hatta daha etkili bir yöntem olduğu vurgulandı. Bu nedenle, ülke genelinde tüm canlı hayvan pazarları, borsalar, toplama ve satış merkezleri ile park ve panayır gibi alanların kapatılması talimatı verildi.
Bakanlık ayrıca, şap hastalığı ile mücadele kapsamında eğitim programları ve saha tatbikatlarına başladı. Amaç, hastalığın yayılmasını engellemek ve kontrol altına almak olarak açıklandı.
Şap Hastalığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Korunma Yolları
Şap hastalığı, özellikle çiftlik hayvanlarında görülen ve yüksek bulaşıcılık özelliği taşıyan viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Hem ekonomik hem de hayvan sağlığı açısından ciddi zararlar veren bu hastalık, dünyada birçok ülkede hayvancılığı olumsuz etkileyen önemli bir sağlık sorunudur.
Şap Hastalığı Nedir?
Şap hastalığı, FMDV (Foot-and-Mouth Disease Virus) adlı virüsün neden olduğu, ağız ve ayak bölgelerinde yaralar oluşmasına yol açan bir viral hastalıktır. Hastalık, sığır, koyun, keçi, domuz ve bazı yabani memelilerde yaygın olarak görülür. İnsanlara nadiren bulaşan şap hastalığı, hayvanlarda ölüm oranı düşük olsa da üretim kayıplarına ve büyük ekonomik zararlara neden olur.
Belirtileri
Şap hastalığının belirtileri genellikle ani başlar ve şu şekildedir:
Yüksek ateş (39-42°C arasında)
Ağız içinde, dilde, damakta, diş etlerinde ve ayak parmakları arasında kabarcıklar, yaralar
Salya akıntısında artış ve kötü koku
Yeme ve içme isteğinde azalma, kilo kaybı
Topallama ve ayaklarda şişlik
Süt üretiminde azalma (özellikle süt veren hayvanlarda)
Bazı durumlarda ölümler (özellikle genç hayvanlarda)
Hastalığın Bulaşma Yolları
Şap hastalığı virüsü çok kolay yayılır ve bulaşma yolları şunlardır:
Enfekte hayvanların tükürük, burun akıntısı, idrar ve dışkısı ile doğrudan temas
Enfekte materyalin (hayvan yemleri, ekipman, ayakkabı, araçlar) bulaşması
Rüzgâr yoluyla virüsün hava ortamında yayılması
Enfekte hayvanlarla aynı ortamda bulunma veya taşıyıcı hayvanlar
İnsanların kıyafet ve elbise kontaminasyonu yoluyla bulaşma
Şap Hastalığının Ekonomik Önemi
Şap hastalığı, hayvanların verim kaybına, kesimlik hayvan sayısında azalmaya ve ithalat-ihracat kısıtlamalarına sebep olur. Bu durum çiftçilerin ve ülke ekonomilerinin ciddi zarar görmesine yol açar. Hastalığın kontrol altına alınamaması halinde bölgesel veya ulusal salgınlara dönüşebilir.
Korunma ve Mücadele Yöntemleri
Aşılama: Hastalığa karşı koruyucu aşıların uygulanması, en etkin korunma yöntemlerinden biridir.
Karantina ve İzolasyon: Hastalığın görüldüğü bölgelerde karantina uygulaması zorunludur.
Hayvan Hareketlerinin Kontrolü: Özellikle salgın dönemlerinde hayvanların hareketi kısıtlanmalıdır.
Hijyen ve Sanitasyon: Çiftliklerde dezenfeksiyon ve temizlik önlemleri artırılmalıdır.
Erken Teşhis ve Bildirim: Hastalık belirtileri görüldüğünde hemen yetkililere bildirilmelidir.
Eğitim ve Farkındalık: Çiftçiler ve hayvan sahipleri bilinçlendirilmelidir.
Şap hastalığı, bulaşıcı yapısı ve ekonomik etkileri nedeniyle hayvancılık sektöründe ciddi bir tehdit oluşturur. Hastalığın yayılmasını önlemek için aşılama, hijyen ve sıkı kontrol önlemleri şarttır. Erken teşhis ve koordineli mücadele ile şap hastalığına karşı etkili bir koruma sağlanabilir.
