KOAH’ın Tespiti Nefes Ölçüm Testi ile Kolayca Yapılabiliyor

Yozgat Şehir Hastanesi Başhekimi Uz. Dr. Mustafa Kozan, Dünya KOAH Günü dolayısıyla önemli açıklamalarda bulunarak, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) hakkında vatandaşları bilgilendirdi.

KOAH’ın nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi kalıcı solunumsal yakınmalarla ortaya çıkan, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirten Başhekim Kozan, hastalığın tütün kullanımı ve hava kirliliği gibi çevresel faktörlerden kaynaklandığını vurguladı.

“Dünyadaki her on yetişkinden biri KOAH hastası” diyen Uz. Dr. Kozan, bu hastalığın sadece ileri yaşlarda değil, genç bireylerde de görülebileceğini söyledi. KOAH’a yol açan risk faktörleri arasında tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı, hava kirliliği ve fosil yakıtların dumanına maruziyetin ön planda olduğunu belirten Kozan, “KOAH hastalarının yüzde 80’i sigara içiyor ve sigara, hastalığın en yaygın nedenidir” dedi.

Başhekim Kozan, KOAH’ın başlıca belirtilerinin öksürük, balgam, nefes darlığı ve yorgunluk hissi olduğunu ifade etti. Hastalığın ilerlemesiyle bu yakınmaların daha da arttığını ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini belirtti.

KOAH’ın tanısının sağlık kuruluşlarında kolayca konulabileceğini vurgulayan Kozan, “KOAH, basit bir nefes ölçüm testi ile tespit edilebilir. Bu test, solunum fonksiyonlarını ölçerek, hava akımındaki tıkanıklıkları belirler” diye konuştu.

KOAH tedavisinde kullanılan ilaçlarla hava yollarındaki daralmanın azaltılması ve hastaların yaşam kalitesinin iyileştirilmesinin amaçlandığını belirten Uz. Dr. Kozan, sağlıklı akciğerler için şu önerilerde bulundu:

• Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın.
• Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun.
• Düzenli ve dengeli beslenin.
• Düzenli egzersiz yapın.
• Yaş grubunuza uygun aşınızı olun.
• İklim değişimine duyarsız kalmayın.

Dünya KOAH Günü dolayısıyla Yozgat Şehir Hastanesi Eğitim Birimi tarafından hastane önünde açılan stantta, vatandaşlara afiş ve broşürler aracılığıyla bilgilendirme yapıldı.

Yozgatlılar, KOAH hakkında daha fazla bilgi edinerek, hastalığın erken teşhisinin önemini öğrenme fırsatı buldu.

KOAH Hastalığı Nedir?
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), hava yollarının daralması ve akciğerlerde kalıcı hasar meydana gelmesi sonucu gelişen, genellikle ilerleyici ve geri dönüşümsüz bir hastalıktır. KOAH, nefes darlığı, öksürük, balgam gibi solunum şikayetlerine yol açar ve bu belirtiler zaman içinde kötüleşebilir. En yaygın nedeni tütün ürünlerinin kullanımıdır, ancak hava kirliliği ve bazı çevresel faktörler de bu hastalığa katkıda bulunabilir. KOAH, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen önemli bir sağlık sorunu olup, tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini büyük ölçüde olumsuz yönde etkileyebilir.

KOAH’ın Nedenleri ve Risk Faktörleri

KOAH’ın gelişmesinde birden fazla faktör etkili olabilir. Ancak, en yaygın nedeni tütün ve tütün ürünlerinin kullanımıdır. Sigara içmek, akciğerleri ve solunum yollarını zamanla hasarlandırır, bu da hava yollarının daralmasına ve akciğerlerin daha az oksijen almasına yol açar. KOAH’ın diğer başlıca nedenleri ve risk faktörleri şunlardır:

1. Sigara ve Tütün Ürünleri Kullanımı: Sigara içmek, KOAH’ın başlıca nedenidir. Sigara dumanı, akciğerlerdeki dokuları tahrip ederek iltihaplanmaya ve hava yollarının daralmasına neden olur.
2. Hava Kirliliği: Yoğun şehirleşme, sanayi faaliyetleri ve araç trafiği nedeniyle artan hava kirliliği de KOAH gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Kirli hava, akciğerlerdeki savunma sistemini zayıflatarak, iltihaplanmayı artırır.
3. Fosil Yakıtların Dumanına Maruz Kalma: İç mekanlarda, özellikle odun ve kömür gibi fosil yakıtların kullanımı, KOAH gelişimi için bir başka risktir. Bu tür yakıtların dumanı, akciğerlerde kalıcı hasar bırakabilir.
4. Genetik Faktörler: Ailesinde KOAH öyküsü bulunan kişilerde, hastalığın gelişme riski daha yüksektir. Ayrıca, alfa-1 antitripsin eksikliği gibi genetik hastalıklar da KOAH’a yol açabilir.
5. Yaş ve Cinsiyet: KOAH, genellikle 40 yaş ve üzeri kişilerde görülür. Ancak, sigara içen gençlerde de hastalık gelişebilir. Erkeklerde daha yaygın olsa da, kadınlarda da KOAH görülme oranı artmıştır.
6. Akciğer Enfeksiyonları: Çocukluk dönemi boyunca geçirilen sık solunum yolu enfeksiyonları, akciğer gelişimini olumsuz etkileyebilir ve ilerleyen yıllarda KOAH riskini artırabilir.

KOAH’ın Belirtileri

KOAH’ın en yaygın belirtileri şunlardır:

• Öksürük: Genellikle sabahları başlar ve kronikleşebilir. Balgamlı öksürük, hastalığın erken belirtisi olabilir.
• Nefes Darlığı: Özellikle egzersiz sırasında nefes almanın zorlaşması, hastalığın ilerlemesiyle birlikte daha belirgin hale gelir. Şiddetli vakalarda, hastalar dinlenirken bile nefes almakta zorluk yaşayabilir.
• Balgam: KOAH’lı bireylerde balgam üretimi artar. Bu, akciğerlerdeki iltihaplanmanın bir belirtisidir.
• Yorgunluk: KOAH’lı kişiler, oksijen alımının azalması nedeniyle daha kolay yorulurlar. Bu da günlük aktiviteleri zorlaştırabilir.
• Hırıltılı Nefes: Akciğerlerdeki daralmış hava yolları, nefes alırken hırıltıya neden olabilir.

KOAH’ın Tanısı

KOAH tanısı koymak için genellikle hastanın şikayetleri ve tıbbi geçmişi göz önünde bulundurulur. Tanı, şu testlerle konulabilir:

1. Solunum Fonksiyon Testi (Spirometri): Bu test, hava akımının hızını ve kapasitesini ölçer. KOAH’lı bireylerde hava akışında azalma görülür.
2. Röntgen ve Bilgisayarlı Tomografi (BT): Akciğerlerin görüntülenmesi, hastalığın ilerlemesini izlemek ve komplikasyonları tespit etmek için kullanılabilir.
3. Kan Gazı Testleri: Oksijen ve karbondioksit seviyelerini ölçerek, akciğerlerin ne kadar verimli çalıştığını belirlemeye yardımcı olur.

KOAH’ın Tedavisi

KOAH, tamamen tedavi edilemeyen bir hastalık olmasına rağmen, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve belirtileri yönetmek için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Tedavi genellikle şu yöntemleri içerir:

1. İlaçlar: KOAH tedavisinde kullanılan ilaçlar, hava yollarındaki daralmayı azaltarak nefes almayı kolaylaştırır. Bronkodilatörler (hava yollarını genişleten ilaçlar) ve steroidler (iltihap önleyici ilaçlar) yaygın olarak kullanılır.
2. Oksijen Terapisi: Şiddetli KOAH vakalarında, kan oksijen seviyelerinin düşük olması durumunda oksijen tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi, hastaların oksijen alımını artırır ve daha rahat nefes almalarını sağlar.
3. Solunum Egzersizleri: Solunum tekniklerini öğrenmek, akciğer kapasitesini artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, fiziksel aktiviteyi artırmak da önemli bir tedavi yöntemidir.
4. Cerrahi Müdahale: Cerrahi tedavi, KOAH’lı bazı hastalar için önerilebilir. Akciğer hacminin küçültülmesi veya akciğer nakli gibi yöntemler, ileri düzeydeki hastalar için uygulanabilir.

KOAH’tan Korunma Yöntemleri

KOAH’ın önlenmesi, sigara içmeyi bırakmak ve çevresel faktörlere karşı korunmakla mümkündür. Ayrıca, akciğer sağlığını korumak için şu adımlar atılabilir:

• Sigara İçmeyin: Sigara, KOAH’ın başlıca nedeni olduğundan, sigara içmemek ve sigara dumanına maruz kalmamak en etkili korunma yöntemidir.
• Temiz Hava: Hava kirliliğinden uzak durmak, sağlıklı bir ortamda yaşamak önemlidir.
• Dengeli Beslenme: Sağlıklı bir diyet, akciğerlerin sağlığını destekler.
• Egzersiz Yapın: Düzenli fiziksel aktivite, solunum kapasitesini artırır ve KOAH’ın etkilerini hafifletebilir.
• Aşı Olun: Grip ve zatürre gibi akciğer enfeksiyonlarından korunmak, KOAH hastalarının yaşam kalitesini artırabilir.

KOAH, ciddi bir sağlık sorunu olmakla birlikte, erken tanı ve doğru tedavi ile yönetilebilir. Sigara içmeyi bırakmak, hava kirliliğinden korunmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek, bu hastalıktan korunmak için en etkili yollardır. KOAH’ın belirtilerini göz ardı etmemek ve düzenli sağlık kontrolleri yapmak, hastalığın ilerlemesini engellemeye yardımcı olabilir.