Ağustos ayının son haftasında ticari kredi büyümesindeki yavaşlama dikkat çekiyor. Bankacılık sektörü verilerine göre, özellikle özel bankaların ticari kredi büyüme hızının yarıya inmesi, bu yavaşlamanın ana nedeni olarak öne çıkıyor.
Merkez Bankası’nın TL ticari kredilere getirdiği aylık yüzde 2 büyüme sınırı kapsamında, ağustosun son haftasında ticari kredi büyüme hızında sert bir yavaşlama görüldü. 29 Ağustos haftasında ticari kredilerin 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış büyümesi yüzde 20,3’e gerilerken, bu oran iki hafta önce yüzde 26,5 seviyesindeydi.
Özel Bankalar Kredi Musluklarını Kıstı
Özellikle özel bankalarda ticari kredi büyümesi ciddi bir düşüş gösterdi. 16 Ağustos haftasında yüzde 30,23 olan ticari kredi büyüme hızı, 29 Ağustos haftasında yarıya inerek yüzde 15,72’ye düştü. Kamu bankalarında ise aynı dönemde ticari kredi büyüme hızı 1,37 puan artarak yüzde 24,63’e çıktı.
Kredi Büyümesine Sınırlar Getirildi
Merkez Bankası, sıkı para politikası çerçevesinde kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık uygulamaları yapıyor. Mart ayı başında TL ticari kredilerde aylık büyüme sınırı yüzde 2,5’ten yüzde 2’ye düşürülürken, yabancı para kredilerde ise bu sınır yüzde 2’den yüzde 1,5’e çekildi. Ancak yatırım kredileri bu büyüme sınırlarının dışında tutuluyor. Bu önlemler, enflasyonla mücadele, cari denge ve döviz kuru istikrarına katkı sağlamak amacı taşıyor.
Reel Sektör ve Bankalar Arasında Farklı Görüşler
Bankacılık sektörü kaynakları, ticari kredilerdeki yavaşlamanın nedenleri konusunda temkinli bir yaklaşım sergiliyor. Bazı bankacılık kaynakları, kredi büyümesindeki düşüşün büyük kurumsal müşterilerin kredi kapatmasından kaynaklanmış olabileceğine dikkat çekerken, diğerleri bazı özel bankaların daha agresif bir kredi politikası izlediğini belirtiyor.
Reel sektör temsilcileri ise yüksek faizler ve krediye erişim sorunları nedeniyle Merkez Bankası’nın sıkı para politikasına karşı çıkıyor. Özellikle son haftalarda bu konular daha sık gündeme geliyor.
Kredi Faiz Oranları Yükseldi
Merkez Bankası verilerine göre, TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı 29 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 37 baz puan artışla yüzde 59,68’e yükseldi. Ancak bu oran, 16 Ağustos haftasındaki yüzde 60,34 seviyesinin altında kaldı.
Stagflasyon Kaygısı ve Ekonomik Aktivitedeki Yavaşlama
Bankacılık sektörü uzmanları, son üç haftada düşük büyüme ve yüksek enflasyon ortamının tartışıldığını ve bunun da kredi büyümesindeki yavaşlamaya etkisi olabileceğini belirtiyor. Ekonomideki soğumanın bankacılık sektörünü kredi musluklarını kısmaya zorladığı düşünülüyor.
Sonuç olarak, ticari kredilerdeki yavaşlama, bankaların temkinli politikaları ve Merkez Bankası’nın sıkı para politikası ile ilişkilendiriliyor. Ekonomideki durgunluk ve kredi erişim zorlukları ise konkordato oranlarını ve şirket kapanmalarını artırıyor.