Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’de emeklilik sistemi önemli bir dönüşüm sürecine girdi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uzmanı Özgür Erdursun, “1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olan hiç kimse 65 yaşından önce emekli olamayacak” dedi. Bu durum, Türkiye’nin artık “erken emeklilik ülkesi” olarak tanımlanamayacağını gösteriyor.
Erdursun, Dünya Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, Türkiye’nin emeklilik yaşı açısından Avrupa standartlarına ulaştığını vurguladı. Ancak, emekli maaşları ve yaşam süresinin hâlâ Avrupa’nın gerisinde kaldığını belirtti.
Yeni Emeklilik Sistemi
Türkiye, 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 65 yaş emeklilik sistemine geçti. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için gerekli prim gün sayısı, kademeli olarak artırıldı. SSK (4A) çalışanları en az 7.200 prim günü (yaklaşık 20 yıl), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı (4B-4C) kapsamındakiler için ise 9.000 prim günü (yaklaşık 25 yıl) şartı taşımaktadır.
SGK’nın kademeli tablosuna göre, 2045 yılında primini tamamlayan bir kadın 63 yaşında, bir erkek ise 65 yaşında emekli olabilecek. 2048 yılı itibarıyla kadın ve erkekler için yaş eşitliği tamamen sağlanacak. Erdursun, “Bu tabloyla birlikte Türkiye artık emeklilik yaşı açısından Avrupa ile aynı çizgide” değerlendirmesinde bulundu.
EYT Dönemi Kapatıldı
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, EYT düzenlemesi sayesinde yaş şartı aranmadan emekli olabiliyordu. Ancak 1 Mayıs 2008 sonrasında sigortalı olanlar için bu durum tamamen sona erdi. Bugün 20 yaşında sigortalı olan bir çalışan, prim gününü 2045’te tamamlayacak ve kadınlar 63, erkekler 65 yaşında emekli olabilecek. Bağ-Kur veya Emekli Sandığı’na tabi çalışanlar için ise 65 yaş emeklilik yaşı uygulanacak. Erdursun, “Türkiye artık erken emeklilik dönemini tamamen kapattı” ifadelerini kullandı.
Yaşam Kalitesi Sorunu
Erdursun’un değerlendirmesine göre, Türkiye emeklilik yaşı açısından Avrupa ile eşitlenmiş olsa da, emeklilerin yaşam kalitesi bakımından henüz aynı seviyede değil. Avrupa’da 65 yaşında emekli olan bir kişi ortalama 20 yıl emeklilik maaşı alırken, Türkiye’de bu süre yaklaşık 15 yıl ile sınırlı kalıyor. Ayrıca, düşük emekli maaşlarının birçok kişiyi yeniden iş hayatına dönmeye zorladığını ve “çalışan emekli” sayısının hızla arttığını belirtti.
Kademeli Emeklilik Beklentileri
EYT yasası dışında kalan ve 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan çalışanlar, bugün kademeli emeklilik beklentisi içindedir. Bu kesim, kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırıyla emekli olabiliyor. Ancak EYT kapsamına dahil olmadıkları için yeni bir düzenleme talep ediyorlar. Erdursun, bu grubun sosyal güvenlik politikalarının önemli bir gündem maddesi olacağını vurguladı.
Uzmanlardan Ortak Uyarı
SGK uzmanlarına göre, Türkiye’nin artık tartışması gereken konu emeklilik yaşı değil, emeklilik sonrası yaşam kalitesidir. Erdursun, “Bugün milyonlarca emekli geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmaya devam ediyor. Bu durum, sosyal devlet anlayışıyla bağdaşmıyor” değerlendirmesinde bulundu.
KAYNAK : Haber Merkezi
