1-7 Şubat “Tuza Dikkat Haftası” nedeniyle bir mesajı yayınlayan Yerköy Toplum Sağlığı Başkanı Ali Alparslan Uyar, mesajında Türkiye’deki günlük tuz alımının diğer ülkelere göre daha fazla olduğu bildirildi.
Yerköy Toplum Sağlığı Başkanı Ali Alparslan Uyar, 1 Şubat 7 Şubat “Tuza Dikkat Haftası” dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, sağlıklı yetişkinler için önerilen ortalama günlük tuz miktarının yaklaşık5 gramiken Türkiye’de bunun kişi başına yaklaşık18 gramolduğunu belirtildi.
Uyar “Aşırı tuz tüketimi değiştirilebilir bir sağlıksız beslenme uygulamasıdır ve birçok kronik hastalığın temelinde yer almaktadır. Özellikle oluşumunda aşırı tuz tüketiminin önemli etken olduğu hipertansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri arasında bir numaralı risk faktörüdür.”dedi.
Ülke genelinde aşırı tuz tüketiminin azaltılmasını sağlamak amacıyla, Sağlık Bakanlığı tarafından “Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Eylem Planı”nın hazırlandığını söyleyen Uyar, bu doğrultuda toplumun bilinçlendirilmesi ve konuya duyarlılığın artırılması amacıyla 1 Şubat, 7 Şubat tarihinin “Tuza Dikkat Haftası” olarak belirlendiğini söyledi.
Uyar, “Tuz, ana maddesi sodyum klorür olan ham tuzdan insan tüketimine uygun nitelikte üretilen tuzlardır. Sofra tuzu ise doğrudan tüketiciye sunulan, ince toz haline getirilmiş, iyotla zenginleştirilmiş, rafine edilmiş veya edilmemiş yemeklik tuzlardır. Tuz lezzet verici olduğu kadar, sodyum ve klor gereksinmesinin karşılanması için de gereklidir.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre günlük maksimum tuz alımı5 golarak belirlenmiştir. Ülkemizde bir kişinin günlük tuz tüketimi oranının Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisinden 3 kattan daha fazla (kadınlarda16 gram, erkeklerde19 gram) olduğu bilinmektedir. Yine çeşitli çalışmalarla diyette günde 1 gr tuz alımının azaltılması felçlerde %5, kalp krizlerinde %3 azalma, diyette tuz alımının günde 9 gr azaltılmasının ise felçlerde %34, kalp krizlerinde ise %24’lük bir azalma sağladığı belirtilmektedir.
Fazla tuz tüketimi yüksek kan basıncı artışına neden olmaktadır. Yüksek kan basıncı ise ülkemizde ölümlerin ve hastalık yükünün en önemli nedeni olan kalp hastalıklarının önde gelen risk faktörüdür. Ayrıca mide kanseri, osteoporoz, böbrek hastalıkları ile yakından ilişkilidir.
Diyet sodyum tüketimi toplumsal ve bireysel kan basıncı seviyesinin açık bir belirleyicisidir. Sodyum organizmada sıvı dengesini sağlamada, asit baz dengesinin sağlanmasında, sinir-kas çalışmasında ve kan basıncının düzenlenmesinde rol oynar. Ancak fazla tuz tüketimi, idrarla kalsiyum atımını da arttırır. Bu durum kemiklerden kalsiyum kaybına neden olur. Bilindiği gibi kemiklerden kalsiyum kaybının artışı osteoporoz ve kemiklerin kırılma riskini arttırır. Bu yüzden lezzetine bakmadan yiyeceklere tuz eklemek ve fazla tuzlu besinleri tüketmemek gerekir.
Tuz tüketimi mide kanseri ile yakından ilişkilidir. Birçok işlenmiş gıdave hazır çorbalar, soya sosu v.b hazır gıdalarda bulunan tuz konsantrasyonu yoğun bir mide tahriş unsurdur. Tuz yüklemesi primer böbrek hastalığı olmayan bireylerde albuminüriyi, böbrek hastalığı olanlarda albumin ve protein atımını arttırmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, toplumların besin alımında diyetle günlük tuz alımı için hedeflerinin günde 5 gr’dan olması gerektiğini belirtmektedir. Ülkemizde yapılan çalışmalarda günlük tuz tüketim miktarının günde 18 gr olduğu saptanmıştır. Özetle ülkemizde tuz tüketimi önerilen değerlerin 3 katı kadardır.”dedi.
